Planlı bir keşif için şu ana kadar en kullanışlı programın google earth olduğundan ve kabaca nasıl kullanılacağından bir önceki yazımızda bahsetmiştik. Şimdi de bir yeri keşmetmek için çizdiğimiz bir rota da ne gibi detaylara dikkat etmemiz gerektiğini anlatmaya çalışacağım.
En temel ve en basit ayrım asfalt ve toprak yollar arasında. Asfalt yollar her zaman daha işlek yollar olduğundan büyük ihtimal dijital harita olarak da işaretlendirilmişlerdir. Uydu görüntülerine bakarak yolun tipi bakımından fikir edinebiliriz fakat tam kesin bilgiye ulaşmamız için bu yeterli değildir. Halk arasında bir çok yol tipi asfalt olarak geçiyor fakat hepsi aynı kalitede değil. En çok bilindik iki tip üzerinde duralım. Birincisi sıcak asfalt. Hani arkadaş arasında ”kaymak asfalt” olarak da geçebilir. Mümkün mertebe çok çok az pürüz vardır ve oldukça yüksek hızlarda yol alınabilir.Maliyeti yüksek olduğundan haliyle en çok kullanılan hatlarda kullanılır. Eh haliyle bu kadar çok kullanılan yollarda keşif yapmanın pek bir alemi yoktur. Zaten bilindik bir yoldur :) Bir diğeri ise sathi kaplamadır. Yola temel alt malzemesi serildikten sonra bir katman ziftin üzerine çakıl taşlarının yapıştırılması suretiyle yapılan kaplama tipidir. Bu kaplamalarda çakıl taşları yola tam oturmadığından bisiklette sürekli bir titreşim meydana gelir ve bu tip kaplamada uzun süre yol alma ciddi derecede can sıkar. Ara yollarda kullanımı daha yaygındır. Belli başlı ana yollarda da kullanıldığı sık sık görülür ;)
Neyse konuyu saptırmayalım… Kısaca keşif ruhuna uygun olarak işlek olan asfalt yolları sadece ulaşım amaçlı kullanıyoruz ve mümkün mertebe bu tip yollardan kaçınmaya bakıyoruz. Ha bu arada her asfalt yol işlektir ve doğal güzelliklerden mahrumdur diye bir şey yok. Çok sağlam örnekler var. Benimki sadece bir genelleme. Açıkçası benim bir seçim yapmam gerekirse oyumu genellikle toprak yoldan yana kullanırım.
Uydu görüntülerinde ise bir asfalt ile bir toprak yolu ayırt etmek oldukça kolaydır. Yukarıda bir örneği mevcut Kısaca asfalt yol gri, toprak yol kahverengi tonlarındadır. Asfalt yollarda virajlar mümkün mertebe yumuşak olmakla beraber toprak yollarda çok keskin virajlar görülebilir.
Rockshox markasının bir sloganı vardır. ”Earh is not flat” (Yer yüzü düz değildir). Doğru bir yaklaşım :) Eğer rota çizeceğiniz bölgede eğimler var ise yollar genellikle düz olmaz. Ya engelin çevresinden dolaşıp daha az eğimli bir hat izlemek için viraj yapar ya da bir engeli aşmak için virajlar yaparak eğimi azaltır. Ama kolay kolay düz gitmez. Yoksa aşırı eğimden dolayı araçlar için el verişsiz bir yol olur…
Bu sebepten dolayı özellikle toprak yollarda düz giden bir yol, patika görürseniz şüphelenin. Yukarıdaki görselde işaretli kısım içinde kalan ve yola benzeyen şey aslında yapımı durdurulmuş bir hava alanının sınırlarını belirleyen tel örgü kısmıdır. Zamanında yapı malzemelerini taşımak için geçici bir servis yolu açılmış ve bozulmuş. Bisiklet için son derece el verişsiz bir yol.
Orman içinde yol çıkartırken hep daha kestirmeden gideni daha az virajlı yollar vardır. Aman kanmayın. Bunlar genellikle yangın yolu oluyor. Bitki örtüsünden arındırılmış, yüksek eğimli, gevşek zeminli ve engebeli genel ulaşım amaçlı olmayan yollardır. Buralarda bisikletle yol almak son derece tehlikeli ve zevksizdir. Zira ormanın ortasını yara yara geçmiş genişçe kıraç bir arazi ne kadar sevimli olabilir ki?
Bu sebeple napıyoruz? Rota çıkartırken her zaman için eğim grafiğini dikkate alıyor ve yer yüzü şekillerini iyi inceliyoruz.
Bir de dağ sırtından giden yollar vardır. Çok cezbedicidir. Çünkü dağın iki yamacındaki manzaraya da hakim bir sürüş gerçekleştirmiş olursunuz. Yukarıdaki görselde Kuşadası, Güzelçamlı Milli Park’ın zirvesindeki bir rota görülüyor.
Fakat görüldüğü üzere burası yol değil yine yangın yoludur.
Yukarıdaki rotadan çekilmiş bir foto dur. Ne kadar sevimsiz ve bisiklet sürüşüne elverişsiz bir yol olduğu ortada. Biz de ilk bulduğumuz yoldan sapıp rotayı terketmiştik.
Yangın yoluna güzel bir örnek daha ;)
(Foto: Önder Tarım)
Yapacağınız keşfi çeşitli güzelliklerle taçlandırmak sizin elinizde. Bir göl, akarsu, manzaralı bir dağ zirvesini çıkarmak kolaydır. Bir de insan yapıları var. Terk edilmiş bir köy, harabe ilginizi çekebilir.
Google Earth’ün çeşitli eklentilerini kullanarak daha sağlıklı bir rota çıkartabilirsiniz. Sağ bölümdeki Katmanlar/Birincil veri tabanı bölümünde Sınırlar-Etiketler, Yerler, Fotoğraflar, Yollar, Göögle Earth Topluluğu , Wikipedia ve Wikiloc’un açık olmasında fayda var.
Yollar katmanı açıkken önceden çalışması yapılmış olan dijital haritalarda navigasyon yapabilirsiniz. İki nokta arasında bir yol çizmek saniyelerinizi alabilir. Gideceğiniz yolun başlangıç ve sonuna birer nokta koyun ya da halihazırda bulunan simgelerden faydalanalım. Simgenin üzerine gelip sağ tıkladığımızda nereden nereye yol tarihi alacağımızı belirttikten kısa bir süre sonra yolumuz çizilecektir. Soldaki pencereden rotayı alıp farklı kaydedebiliriz ;)
(i) Google Earh topluluğu katmanı ise zaman zaman çok işe yarayabiliyor. Yolunuzun üzerinde anlam veremediğiniz bir yapı ya da farklı bir coğrafi şekil olabilir. Daha önceden kullanıcıların girdikleri kısa bilgili semboller ile anlam veremediğiniz bu şekillerin ne olduğunu öğrenebilirsiniz.
Wikiloc’da yine kullanıcı veri girişli bir uygulamadır. Keşifler için çok çok faydalı olabilir. İnsanların daha önceden keşfettikleri rotaları wikiloc yardımıyla paylaşabiliyorlar. Bu rota paylaşımlarını faaliyet tipine göre kategorilendirp, zorluk derecesi belirtilerek çok daha sağlıklı keşifler yapabilmemize olanak tanıyor.
Faaliyet tipimiz olan bisiklet ve uygun disipline uygun olan simgeleri açtıktan sonra rota hakkındaki bilgileri okuyabilir, ”display track on the map” butonu ile rotayı yükleyebiliriz. Eğer hazır bir rotayı takip edeceksek ne olursa olsun mutlaka rotayı baştan sonra incelemeliyiz. Rota da ciddi hatalar olabilir. Şüpheci yaklaşmak her zaman için yararınıza olur.
(Foto: Sencer KAN)
Rota çıkartırken ne kadar dikkatli olursak olalım ön göremediğimiz engeller mutlaka çıkıyor. Yukarıda edindiğim tecrübelerden biri bir daha başımıza gelebilir ya da yol olarak belirttiğimiz yerde ciddi doğa olayları meydana gelmiş olabilir. Örneğin yolun uçması ya da ciddi su kanalları oluşması gibi… Yukarıdaki fotoğraftan anlaşılıyordur :)
Rota çizdiğimiz bölgedeki uydu görüntülerinin en son ne zaman güncellendiğine de bakmak faydalı olabilir. Görüntü penceresinin sol at kısmında ”Görüntü tarihi” adlı kısımdan bu bilgiyi öğrenebilirsiniz.
Bu gibi ön göremediğimiz sebeplerden dolayı rota aşılamaz duruma gelebileceği için çevrede çıkarılabilecek başka alternatif rotalar varsa zaman ayırıp çıkarmanızı önerebilirim.Bununla beraber çizdiğiniz rotaları mümkün mertebe hassas bir şekilde işaretlemeye bakın. Virajları kestirmeden almayın. Sık ağaçlı orman içinden geçen bölgelerde uydu görüntülerinden yolları seçmek çok zor olabiliyor. Bu gibi durumlarda genellikle yol olması muhtemel yerler işaretlenir. Mutlaka bir kaç alternatif bırakın. Baştan savma bir çizim keşif esnasında sıkıntılara sebebiyet verebiliyor. Bilgisayar başında çözüm üretmek, keşif sırasında arazide çözüm üretmekten çok çok daha kolay oluyor. Bunu sakın unutmayın !
- Rota Çizelim Keşif Yapalım Bölüm 1
- Rota Çizelim Keşif Yapalım Bölüm 2 (Google Earth Rota Çizme)
- Rota Çizelim Keşif Yapalım Bölüm 4 (Rotaları GPS’e yükleme)
- Fotoğrafları Coğrafi Konumlandırma (GeoTag)
Son Yorumlar